08 - Trường Chứng Khoán Mỹ



Philadelphia, năm 1790, là quê hương của thị trường chứng khoán (TTCK) đầu tiên ở Mỹ. Nhưng trên các phố ở New York mới chính là nơi thị trường đặt những bước đi đầu tiên.
NewYork, năm 1792 những nhà kinh doanh chứng khoán đã gặp nhau hàng ngày để trao đổi buôn bán cổ phiếu, khởi đầu cho sự ra đời TTCK New York – NYSE (New York Stock Exchange).
Năm 1842, TTCK vỉa hè New York ra đời (New York Curb Exchange). Sở dĩ có tên gọi như vậy là do nhữn người buôn bán cổ phiếu thường lấy lề đường làm nơi giao dịch. Đến 1953, tên này đã được đổi thành TTCK Hoa Kỳ - AMEX (American Stock Exchange). Hai thị trường này đã đặt nền móng cho nền chứng khoán Mĩ.

Chứng khoán được mua bán ở đâu?
Về cơ bản, có bốn loại thị trường nơi các chứng khoán được giao dịch:
Thị trường giao dịch tập trung: Điển hình là NYSE và AMEX. Cả hai đều là những tập đoàn của tư nhân. Để buôn bán được cổ phiếu thì bạn phải là thành viên của thị trường tuân thủ các luật lệ của nó. Mỗi thành viên có một "ghế" trên thị trường tạo cho cá nhân và tổ chức cơ hội mua hoặc bán những chứng khoán đã được niêm yết (Chứng khoán được niêm yết là cổ phiếu hoặc trái phiếu mà được chấp nhận mua bán trên thị trường, như NYSE và AMEX. Để được đăng ký, công ty phải đáp ứng được một số yêu cầu đề ra bởi thị trường. Chứng khoán chưa được niêm yết là những chứng khoán trên thị trường NASDAQ và thị trường OTC). Những "ghế" này có thể bán từ vài trăm ngàn đến vài trăm triệu USD tuỳ thuộc vào điều kiện của thị trường,
Thị trường giao dịch qua quầy (OTC - Over the Counter): ở thị trường OTC bạn có thể thấy hàng nghìn cổ phiếu được bán chủ yếu là cổ phiếu của các công ty mới và nhỏ. Thị trường OTC lớn nhất là NASDAQ (National Association of Securities Dealers Automated Quotation). Những hoạt động kinh doanh trên OTC không phải thông qua những địa điểm trung tâm mà thông qua điện thoại và hệ thống định giá bằng máy tính.
Điểm khác biệt rõ ràng giữa thị trường giao dịch tập trung và thị trường OTC là giá cổ phiếu tăng giảm như thế nào? Thị trường giao dịch tập trung là thị trường bán đấu giá. Cung và cầu tạo nên giá của chứng khoán. Cổ phiếu được bán cho người trả cao nhất và được mua với giá thấp nhất. OTC là thị trường thương lượng: Giá cả được thương lượng giữa người mua và người bán. Giá chứng khoán của OTC có thể thay đổi từ nhà tạo thị trường này đến nhà tạo thị trường khác ( Nhà tạo thị trường là một hãng sở hữu một số lượng cổ phiếu đáng kể được bán trên thị trường).

Thị trường thứ ba: Ra đời vào những năm 50. Loại thị trường này chủ yếu dành cho những nằm ngoài trong TTCK.
Thị trường thứ tư: Xuất hiện vào khoảng 1969, đây thị trường này dành cho việc giao dịch trực tiếp giữa các công ty và cho phép các đối tượng như: nhà buôn vốn cổ đông, quỹ hỗ trợ đầu tư, nhà tạo thị trường... có thể thương lượng giao dịch giấu tên.
Các nhà đầu tư thường buôn bán chứng khoán trên loại thị trường thứ nhất và thứ hai.

Cách nhanh nhất để phân biệt cổ phiếu ở thị trường OTC là số lượng chữ cái ở mã cổ phiếu. Thông thường tên của các cổ phiếu trên thị trường thường dùng từ một đến ba chữ cái, trong khi đó ở thị trường OTC là bốn hoặc năm. Ví dụ: Cổ phiếu của Ford ký hiệu là "F" và Caterpillar là "CAT", cả hai công ty này đều giao dịch trên hai loại thị trường hay Apple Computer là "AAPL" và Checkers Drive-In là "CHKR" giao dịch trên NASDAQ.
Với vai trò của một nhà đầu tư có ba điều bạn cần nhớ về tên của một công ty:
 Tên chính xác của nó.
 Mã của loại cổ phiếu bạn mua hoặc quan tâm đến.
 Những chữ viết tắt dùng để nhận biết trên báo chí.

Những thị trường chứng khoán quốc gia. NYSE là một thị trường lớn nhất và niêm yết những cổ phiếu của các công ty lớn và lâu đời ở Mỹ. Cuối tháng 7/1996, có 2,800 cổ phiếu được niêm yết và 3,400 loại chứng khoán được giao dịch.
 AMEX, thành lập năm 1842 từ TTCK vỉa hè New York. Cũng như NYSE, giao dịch trên AMEX là đấu giá, với gần 465 thành viên, 800 công ty niêm yết cùng hơn 910 chứng khoán được giao dịch. Không giống như NYSE, công ty ở đây thường là những công ty nhỏ hơn, mới hơn và có số lượng cổ phiếu mua và bán ra ít hơn.

Có một điểm khác biệt giữa số chứng khoán được niêm yết và giao dịch ở đây là một công ty có thể cho ra nhiều hơn một loại cổ phiếu vì thế số chứng khoán được giao dịch sẽ cao hơn số được niêm yết.

Thị trường chứng khoán nội hạtNhững thị trường này được mở ra để buôn bán cổ phiếu của những công ty địa phương. Yêu cầu được niêm yết trên thị trường này không khó khăn như đối với NYSE hay AMEX. Rất nhiều cổ phiếu xuất hiện trên cả hai thị trường: quốc gia và nội hạt.
Một số thị trường chứng khoán nội hạt:
The Chicago Stock Exchange (CHX): 250 công ty có tên trong danh sách của thị trường này và 3,700 loại chứng khoán được giao dịch.
The Chicago Board Options Exchange (CBOE): Có 600 loại chứng khoán được giao dịch ở đây.
Philadelphia Stock Exchange ( PHLX): 70 công ty có tên trong danh sách thị trường này và 3,000 loại chứng khoán được giao dịch.

Thị trường OTC
Tên thị trường này được sinh ra bởi những người mua, bán cổ phiếu qua mạng. Ngày nay, giao dịch trên OTC thông qua một mạng máy tính được gọi là NMS.
Cổ phi�=B�